Günlük hayatta sıklıkla kullandığımız ancak birçoğumuzun tanımını bilmediği fermantasyon nedir? En kısa ve öz anlamıyla gıdaların kimyasal  olarak çürümesi anlamına gelmektedir. Mayalanma olarak da bilinen bu olay, bir maddenin; mantar, bakteri ya da diğer mikroorganizmaların katkısıyla kimyasal olarak değiştirilmesidir.

Oldukça eski bir maziye sahip olan işlem, sıradan bir elmanın elma sirkesine dönüştürülmesi sürecinde kullanılır. Aynı zamanda sütün peynire, mayanın ekmeğe hatta bir salatalığın turşuya dönüşmesi de fermente ile gerçekleşir. Fermantasyon işlemi uygulanan pek çok gıda; çeşitli vitamin, mineral ve enzimin ortaya çıkmasıyla daha sağlıklı hale gelir.

Fermantasyon Faydaları Nelerdir?

Fermantasyonun sağlık açısından faydalarına değinmeden önce gıdalardaki değişimine mercek tutabiliriz. Daha aromatik ve keskin tatlar üretmek noktasında tercih edilen bu işlem, besinlerin lezzetini korurken çeşitli vitamin değerlerinin kaybolmasını önler. Fermente edilen ürünlerin tat ömrü uzarken doğal koruyucu etkisi sayesinde kullanım süreleri de artar. Bunun haricinde, insan sağlığına etkili olan fermantasyon yararları aşağıdaki gibidir.

• Sindirim sistemini düzene sokmaya destek olur.
• Cilt bariyerlerini iyileştirir, tenin sağlıklı ve canlı görünmesine olanak tanır.
• Kontrolsüz kilo kaybını engellediği gibi kilo almayı da yavaşlatır.
• Kabızlık sorunu için etkili bir çözüm yolu olabilir.
• Tansiyonu dengeye sokmaya yardımcıdır.
• Kandaki optimum değerlerin korunabilmesine destek sağlar.

Fermantasyon sürecinden geçmiş gıdaların birçoğu, insan vücuduna olağanüstü derecede fayda sağlayabilir. Ancak buna rağmen kullanımdan önce bir doktora danışmak önerilir. Bir takım alerjik tepkimeler ve benzeri durumlarla karşılaşmamak adına fermenteye uğramış gıdaları kullanmadan önce sağlık çalışanlarına başvurursak en doğru önerileri edinebilirsiniz. Aynı zamanda, bir rahatsızlık için kesin ve net tedavi yöntemi olabileceği algısına kapılmamak gerekir.

Fermantasyon Nasıl Yapılır?

Fermantasyon; ısı, nem ve zamanın doğru kurgulandığı anlarda mükemmel sonuçlar verir. Yapımı ise son derece basit bir mantığa dayanır. Seçilen gıdanın işlem görebilmesi için öncelikle bazı faktörlerin mevcudiyetine ihtiyaç duyulur. Bunlar; ortamın sıcaklık derecesi, oksijenin varlığı ve fermantasyonun gerçekleşeceği yerinin nem oranıdır. Uygun koşullar meydana getirildiğinde tepkime başlayacaktır.

Genellikle sirke yapımında kullanılan asidik fermantasyon yapılışı hakkında bilinmesi gereken detaylar ise şu şekilde sıralanabilir:

• Reaksiyon toplamda iki aşamada gerçekleşir.
• İlk aşamada, besinlerde yer alan etanolün oksitlenmesi sağlanır. Ardından bu bileşen asetaldehite dönüşür.
• İkinci aşamadaysa oksitlenmenin devam etmesiyle sirke asidi meydana gelir.
• Süreç içerisinde meyve ve sebzelerde yer alan şekerin bakteriler ile alkole dönüşmesi sağlanır.
• Alkolün aside ve ardından sirkeye dönüşmesi ise oksijenin eseridir. Diğer bir deyişle, oksijen ile temasın olmadığı durumlarda asidik fermantasyon gerçekleşmez.

İşlem esnasında ortamın 22-30 derece sıcaklığa sahip olması gerekir. Aksi halde bakterilerin çalışması yavaşlayacak ve nihayetinde tepkime oluşmayacaktır.

Temelde kimyasal bir değişim olan fermantasyon mutfaklarda sık sık kullanılır. Sonucunda ise hem lezzetli hem de sağlığa yararlı birçok besin elde edilebilir. Tarhana, boza, pastırma, kefir ve kımız bunlardan bazılarıdır. En yaygın olanları ise sizlerin de tahmin edebileceği gibi üzüm ya da elma sirkesidir.

Eğer fermente gıdaları öğünlerinize dahil etmek istiyorsanız dikkat etmeniz gereken en önemli nokta doğal yollarla üretilmiş olanları tercih etmektir. Bu doğrultuda, titizlikle fermantasyon uygulayan ve hijyen koşullarını prensip haline getiren satıcılara yönelmelisiniz.